Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesinde (NÖHÜ) yürütülen “Domateste Kahverengi Meyve Buruşukluk Virüsüne (ToBRFV) Karşı Dayanıklı Bitkilerin Oluşturulması Projesi”, TÜBİTAK Kimya, Biyoloji Araştırma Destek Grubu (KBAG) tarafından desteklenmeye hak kazandı.
Üniversiteden yapılan açıklamaya göre, Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Tarımsal Genetik Mühendisliği Bölümü Araştırma Görevlisi Dr. Caner Yavuz’un yürütücüsü olduğu “CRISPR/Cas13a Genom Düzenleme Yöntemi ile Domateste Kahverengi Meyve Buruşukluk Virüsüne (ToBRFV) Karşı Dayanıklı Bitkilerin Oluşturulması” başlıklı proje, TÜBİTAK 1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı kapsamında 2024 yılı birinci dönemde “Kimya, Biyoloji Araştırma Destek Grubu” tarafından desteklenmeye hak kazandı.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Dr. Caner Yavuz, günümüzde domateste kahverengi meyve buruşukluk virüsünün yayılmasıyla tarımsal ekonomide ortaya çıkan zararın endişe verici boyutlara ulaştığına dikkat çekti.
İlk zamanlar daha çok sera kaynaklı bir virüs olduğu rapor edilse de gün geçtikçe bu virüsün görüldüğü tüm arazilerde arttığını vurgulayan Yavuz, “Virüsle mücadelede bitki dayanıklılığının sağlanması elzemdir. Islah çalışmalarına paralel olarak genom düzenleme gibi farklı yaklaşımlar kullanılarak bu virüse dayanıklı domates hatlarının geliştirilmesi önem taşıyor. Bu çalışma ile klasik mücadelenin yanı sıra viral etmene karşı alternatif yöntem kullanılmasının önü açılmış olacak.” ifadelerini kullandı.
NÖHÜ Rektörü Prof. Dr. Hasan Uslu da gerek toprak gerekse iklim şartları üreticinin mahsulüne zarar verirken, zirai virüslerin neden olduğu kayıpların çiftçiler için ek yük oluşturduğunu, bu projeyle tarımsal faaliyetlerde virüslerin neden olduğu maddi kayıpların son bulacağını ifade etti.
Projede, NÖHÜ Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Tarımsal Genetik Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Mehmet Emin Çalışkan ve Bitkisel Üretim ve Teknolojileri Bölümü’nden Prof. Dr. Çiğdem Ulubaş Serçe araştırmacı, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyolojik Bilimler Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Emre Aksoy ise danışman olarak yer alıyor.
